Preek op Aswoensdag door het jaar B, serie 1999-2000, B2000qdr00.html.
In de parochiekerk van de H. Bartholomeus te Poeldijk, door pastoor
Michel Hagen,
8 maart 2000, 19.00 uur. A.M.D.G.
Zang: Gemengd Koor
E.L. za.: Joël 2, 12-18
EV.: Mt. 6, 1-6. 16-18
Welkom aan Prins Carnaval, page, miniprins en minipage, de Raad van
Elf en andere leden van de Poellukse Blauwkonters.
Het zit erop. Carnaval, de optocht in de regen, de enorme groep
kinderen op zaterdag, het koffieconcert zondag, het feest op maandagavond
met de cameraploeg erbij, daarvoor nog de activiteiten van de prins met
de page en hun assistenten om langs de bejaarden en zieken te gaan. Allerlei
drukke werkzaamheden; carnaval, feest, met een serieuze ondertoon, niet
alleen de leut in Leutjesdijk, maar ook zorg en aandacht voor anderen die
meestal niet zoveel leut in het leven hebben.
Daarom zijn we ook vanavond hier. Carnaval 2000 zit er weer op. De eerste veertigdagentijd in het nieuwe millennium begint en een goed begin is het halve werk. Al pratende met een collega kwam de gedachte op om naar de carnaval te gaan als verwarmingsmonteur. Niets bijzonders natuurlijk, het paste ook niet helemaal bij al de sprookjesfiguren, tenminste ik wist zo snel geen sprookje te bedenken met een verwarmingsmonteur erin. Maar de reden dat ik toch zo naar de carnaval wilde was deze. Al een paar jaar plaats ik de kleding die ik draag hier op de hoek van het priesterkoor. Het krijgt dan een plaatsje in mijn overweging. Dus, wat kan verwarming nu nog meer betekenen? De link is duidelijk. Er is warmte met een kleine m en met een hoofdletter. Zoals er vreugde is met een kleine v en met een hoofdletter, liefde met een kleine l en met een hoofdletter.
Warmte met een hoofdletter ....., we komen er zo op terug. Eerst nu iets over de vasten zelf. Maandag werd ik ook daarover geïnterviewd, vanuit dat interview zijn een paar zinnen in de uitzending gekomen, zeker niet de belangrijkste. Wat is vasten nu precies? Sommigen mensen denken weleens dat vasten iets is van regeltjes volgen. Dit mag niet en dat mag niet. Dit niet eten, dat niet eten. Maar dat is toch een vasten waar Jezus niet echt achter staat. Regels zijn zeker niet onbelangrijk, ook Jezus Zelf houdt zich aan de allerlei regels en zelfs bij carnaval volg je nog regels, maar er zijn ook hogere regels, regels met een hoofdletter en dat is waar Jezus aandacht voor vraagt. Zo is er ook een vasten met een kleine v en met een hoofdletter, en over dat laatste wil ik het graag met u hebben.
Stel dat je niet van snoep houdt. Dan is het gemakkelijk om niet te snoepen. Stel dat je nooit hebt gerookt, dan hoef je daarin niet te vasten. Drink je geen alcohol, dan heb je daarin weinig te minderen. Dit zijn heel goede dingen om in te vasten en meestal begint het ook daarmee, maar op de achtergrond staat toch nog iets anders.
Wat wordt een ander er beter van als jij niet drinkt of rookt? En wat schiet je ermee op als je na de vastentijd alles dubbel en dwars inhaalt. De vastentijd wil daarom ook een tijd van bezinning zijn. Bezinning waarop? Op zoveel! Leef ik zoals ik ten diepste zou willen? Hoe zijn mijn verhoudingen met de mensen om me heen en met God?
Zo kom ik terug bij de verwarmingsmonteur. Wat bereik je wanneer je de verwarming thuis perfect kunt laten draaien, maar je geen warmte in je gezin weet te brengen. Als je de techniek perfect beheerst, maar je kunt jezelf niet beheersen? Dat is warmte met een kleine w en met een hoofdletter.
Daar gaat ook de vasten over. Dat geldt ook voor een carnavalsvereniging, wat heb je eraan wanneer je veel plezier maakt, maar je wordt er niet echt blij van. De vastentijd is voor iedereen goed, iedere mens heeft tijd voor bezinning nodig. En je lichaam daarin iets ontzeggen helpt de geest.
Je kunt dan ook op honderden manieren vasten. Niet alleen door sommige dingen niet te doen, maar ook juist om een aantal dingen wel te doen. Wat te denken van iets meer “heer in het verkeer”, eens proberen de maximum snelheid aan te houden, het zal ook voor mezelf een goede oefening zijn. Niet nog net door rood, niet haasten in het verkeer, veiligheid voorop, niet kleven op anderhalve meter achter de ander. Maar ook andere momenten van zelfbeheersing: Die ene scherpe opmerking die op het puntje van je tong ligt nog juist inslikken, een keer extra aandacht voor iemand in de buurt. En wat te denken selectief omgaan met TV en video. Minder verheffende films achterwege laten. Op een nieuwe manier tijd maken voor het gezin, meer zorg voor elkaar en laten we het niet vergeten, meer tijd ook voor God. Hier in de kerk, gebed thuis. Oude gewoonten die weg zijn gezakt weer eens wat ophalen. Je niet schamen voor je geloof. Ik zou me kunnen voorstellen dat iemand die niet meer elke week naar de kerk gaat, in de vastentijd daar extra aandacht aan geeft.
We krijgen veertig dagen om ons weer wat te oefenen in zelfbeheersing, in aandacht voor God en de naaste. Om weer eens na te denken over wat echt belangrijk is. Ook om verhoudingen die ernstig verstoord zijn te herstellen. Dan zijn we bezig met een vasten waarin Jezus ons een voorbeeld heeft gegeven.
Tot slot. Om bij alles wat we doen anderen te laten meeprofiteren is er de Bisschoppelijke Vastenaktie. Dit jaar steunen we Haïti. De hongerdoek uit dat land zal ons in deze vastentijd vergezellen. U hoort er de komende weken nog meer over.
Akties genoeg dus, mogelijkheden genoeg. Ik hoop dat er een nieuwe warmte mag groeien, die ons voorbereidt op het feest van Pasen. Dan wordt deze veertigdagentijd een goede voorbereiding en wordt Pasen een echt feest.
O ja, met dat alles is het straks weer petje af voor Jezus, die ons hierin is voorgegaan. Amen.